نوآوری باز
از آنجایی که نوآوری ها بیشتر توسط بنیانگذاران، استارت آپ ها و اشخاص انجام می شود تا خود شرکت ها، و همچنین نوآوری هایی که در گستره دنیای پیرامون این شرکت ها رخ می دهند، شرکت ها ترجیح می دهند برای حفظ زمان و بهینه سازی تخصیص منابع، بجای اینکه توسط واحد تحقیق و توسعه خود نوآوری کنند امتیاز اختراعات و ایده ها را از صاحبان آن ها خریداری کرده و به تملک خود درآورند. از طرف دیگر اختراعات و ایده های همین شرکت ها که کاربردی برای شرکت ندارند نیز می بایست به خارج شرکت منتقل شده و از این طریق کسب درآمد نمایند.
نوآوری باز در اصل الگو یا مدلیست که تاکید می کند اگر شرکت ها می خواهند رشد و توسعه داشته باشند باید از ایده های خارجی همانند ایده های داخلی استفاده کنند و مسیرهای ورود به بازار، چه داخلی و چه خارجی را نیز در پیش بگیرند.
برای روشن تر شدن موضوع اجازه بدهید یک روایت تاریخی نقل کنیم که به روشن شدن موضوع کمک می کند:
رفتار نوابغ همیشه برای عموم جای تعجب دارد و جذاب است و در بسیاری مواقع از آن ها الگوبرداری می شود. البته این رفتارها در اکثر مواقع رفتارهایی خارج از رفتار عرف و دور از انتظار هستند. اگر کمی به مطالعه در حوزه دانشمندان و مشاهیر تاریخی علاقمند باشید، اگر از پیروان هنر سینما بیوگرافی باشید و یا اگر به رشته کامپیوتر علاقمند و در این حوزه در حال تحصیل باشید مطمئنا تا بحال نام آلن ماتیسون تورینگ(Alan Mathison Turing) را شنیده اید. آلن از دو جهت در بین عموم شهرت دارد. از یک جهت او ریاضیدانی فرهیخته بوده است و از آنجایی که علاقمند به طراحی الگوریتم های هوشمند بود دست به ابتکار و اختراع ماشین های هوشمند محاسباتی زده است و به همین دلیل پدر علم کامپیوتر و هوش مصنوعی شناخته می شود. از طرفی دیگر بدلیل رفتار و گرایش جنسی و مجازات شدن برای آن نیز، دارای شهرت است. اما داستان ما نه در مورد رفتارهای جنسی او، بلکه در مورد نبوغ او در حل مسائل و به کارگرفتن هوش و خلاقیت دیگران است.
در سال ۱۹۳۸ نیروی دریایی نازی ها نه تنها در تعداد و نوع تسلیحات جنگی بلکه در زمینه ارتباطات رادیویی نیز بر نیروهای متفقین برتری ویژه ای داشت. آنچه که موجب برتری در ارتباطات رادیویی نیروهای نازی می شد وجود ماشین رمزگذاری انیگما بود. دستگاهی که توسط دانشمند آلمانی آرتور شریبوس اختراع شده بود و می توانست در بازه های زمانی دلخواه و متفاوت رمزهای جدیدی بسازد و بدین ترتیب از افشای پیام های مخابره شده جلوگیری کند. این موضوع اهمیت ویژه ای برای نیروهای متفقین داشت چرا که پیامدی به قیمت جان میلیون ها نفر نظامی و غیر نظامی و در نتیجه شکست سنگین در جنگ جهانی دوم در پی داشت.
در آن سال که آلن تورینگ بتازگی مدرک دکترای خود را از دانشگاه پرینستون در زمینه علوم رمزنگاری گرفته بود، عموما در پارک بلچلی (Bletchley park) بر روی ساخت دستگاه های رمزنگاری مشغول مطالعه و تحقیق بود. و در همین حین در سازمان رمزنگاری بریتانیا (GC&CS) بر روی رمزگشایی ماشین انیگما فعالیت می کرد. زمانی که تورینگ همراه با تیم خود مشغول ساخت ماشین رمزنگاری بود با چند مشکل مواجه شد:
- الف) تعداد نیروی انسانی محدود
- ب) سرعت پایین در روند پروژه
- پ) توانمندی دانشی محدود به افراد موجود
- ت) هزینه بالای مالی
- ث) هزینه های جانی ناشی از زمان
- ج) پویایی شرایط ماشین انیگما
- چ) محرمانگی اطلاعات پروژه
- ح) محدودیت در آزمون و خطای ایده ها
آلن تورینگ برای رفع این محدودیت ها و موانع در فرآیندی از پیش طراحی شده اقدام به جذب ایده ها و نیروهای متخصص نمود. او در طی این فرآیند، غربالگیری ویژه ای بر روی متقاضیان صورت می داد تا بتواند اشخاصی که از توانایی مناسب برای اجرای پروژه برخوردار هستند را جذب کند. در اقدامی که آلن تورینگ انجام داد چند ویژگی نهفته است: اول اینکه با وجود فوق محرمانه بودن پروژه، خطر جذب نیروی توانمند خارجی (منظور خارج از فضای پروژه می باشد) را پذیرفته بود. دوم اینکه به توان نیروهای داخلی بسنده نکرد و می دانست که تنها دانش درونی در مدت زمان و شرایط محدود پروژه کافی نیست. سوم اینکه می دانست پویایی ماشین انیگما هر گونه تلاش این تیم را بواسطه محدودیت در سرعت عمل و زمان، بی حاصل و بی نتیجه می کند و تیم نمی تواند در زمان مناسب به اهداف مورد نظر دست یابد. پس به نوعی با اتخاذ استراتژی ای که امروزه به نام نوآوری باز شناخته می شود، توانست بر محدودیت ابزاری و زمانی فائق شود و ماشین انیگما را رمزگشایی کند. همین امر یکی از دلایل مهم پیروزی متفقین در جنگ و نجات جان میلیون ها انسان شد…
دستگاه ساخته شده توسط الن تورینگ و تیم او برای رمزگشایی انیگما
دلیل اینکه چرا داستان الن تورینگ و انیگما در اینجا گفته شد، در پایان مقاله شرح داده شده است، اما اکنون اجازه بدهید با هنری چسبرو هم کمی آشنا شویم.
هنری ویلیام چسبرو
هنری یک امریکایست. متولد ۱۹۵۶ و یک پروفسور در مدرسه کسب و کار یو سی برکلی هاس (UC Berkeley’s haas Business School) که در زمینه تئوری سازمان ها به ویژه در حوزه نوآوری سازمانی صاحب نظر است. قبل از دوره دکترا زمانی که او در یک شرکت تولید دیسک حافظه کامپیوتر بود توجه او به این نکته جلب شد که چرا تعداد ایده های مناسب که از سوی آکادمی طرح می شود کم و غیر کاربردی است؟ بر همین اساس تصمیم گرفت در دوره دکترا شرکت کند و به بررسی این شکاف (فاصله بین صنعت و دانشگاه) بپردازد. حاصل تلاش های او رسیدن به مفهوم نوآوری باز است.
نوآوری باز مفهومی است که دقیقا به شکاف بین دانشگاه و صنعت می پردازد. نوآوری باز نسبت به نوآوری عمومی روش بسیار گسترده تر، با همکاری بیشتر و غیر متمرکزتر است. از آنجایی که دانش کاربردی امروز از پراکندگی بیشتر و گستردگی بیشتری برخوردار است، شرکت ها بدور از میزان بزرگی، توانایی و ظرفیت می توانند شخصا دست به نوآوری های کارا بزنند.
هنری چسبرو پدر نوآوری باز
اما نوآوری باز چیست؟ بر اساس تعریف هنری چسبرو نوآوری باز « استفاده هدفمند از جریان های دانشی خارجی و داخلی به جهت شتابدهی به نوآوری داخلی، و توسعه بازار برای استفاده خارجی از نوآوری می باشد.» معنای این تعریف بر می گردد به استفاده شرکت ها از منابع دانشی. هر شرکت که برای نوآوری تنها به منابع دانشی درون سازمانی اکتفا می کند از نوآوری بسته (Close innovation) بهره می گیرد که عموما دارای ويژگی ها و محدودیت های خود است و هر شرکتی که از منابع دانشی درونی و بیرونی (این استفاده بر می گردد به نوع مدل کسب و کار شرکت که این مبادلات خارج سازمان به داخل و بالعکس شامل چه مواردی باشد) استفاده می نماید از رویکرد نوآوری باز (Open innovation) استفاده می کند. نوآوری باز می تواند برای شرکت ها بسیار سودآور باشد زیرا:
- هزینه ها را کاهش می دهد
- زمان ورود به بازار را تسریع می کند
- تمایز شرکت (محصول یا خدمت) در بازار را افزایش می دهد
- جریان های درآمدی جدیدی برای شرکت ایجاد می کند
نوآوری باز در تضاد با شرکت هایی است که با رویکرد نوآوری بسته تنها به نوآوری واحد های تحقیق و توسعه داخلی خود اکتفا می کنند. از این رو نوآوری باز از دو بعد تشکیل می شود:
- الف) بعد بیرون به درون: در این بعد که عمومیت دارد و بسیاری نوآوری باز را با این بعد میشناسند، شرکت ها ایده ها و فناوری های بیرونی را به درون سازمان هدایت می کنند.
- ب) بعد درون به بیرون: این بعد عمومیت کمتری دارد. در این بعد شرکت اجازه می دهد تا ایده ها و فناوری های شرکت به خارج از شرکت هدایت شود تا دیگران بتوانند از آن استفاده کنند.
یکی از عناصر اصلی نوآوری باز در شرکت ها مدل کسب و کار است. مدل کسب و کار است که تعیین می کند چه چیزی به خارج از شرکت راه یابد و چه چیزی به داخل هدایت شود. بنابراین اینکه شما چه ایده ها یا فناوری هایی را برای تبادل انتخاب می کنید نشات گرفته از مدل کسب و کاری ست که از آن پیروی می کنید.
نوآوری باز با وجود تمام منافعی که در پی دارد مشکلاتی را نیز همراه دارد که در مقالات دیگر به صورت جداگانه به آن ها خواهیم پرداخت.
نتیجه
در ابتدای این مقاله به قسمتی از فعالیت و زندگی آلن تورینگ اشاره شد. اگر بخواهیم در جایگاه نوآوری باز شرکتی به آن نگاه کنیم احتمالا به عنوان نوآوری باز قلمداد نخواهد شد یا حداقل برخی از ویژگی های آن را در خود نخواهد داشت. اما در واقع علت اصلی طرح این مطلب بیان شرایطی است که می تواند با خطر و دشواری های زیادی همراه باشد. با بیان داستان الن تورینگ نشان دادیم که در یک شرایط خاص، منابع دانشی بیرون از فضای پروژه ها و شرکت ها می توانند تا چه میزان برای نوآوری و دست یابی به فناوری های پیچیده موثر واقع شوند. باید در نظر داشت که بهره گیری از تبادلات ایده و دانش، مهارت و روحیه ای مشارکت پذیر می طلبد.
